Metoda McKenzie służy do diagnozowania i leczenia zespołów bólowych kręgosłupa. Szczegółowe badanie, diagnostyka pozwala na kierowanie pacjentów do poszczególnych zespołów klinicznych oraz opracowanie przez certyfikowanego fizjoterapeutę precyzyjnych zadań dotyczących ćwiczeń z określonej pozycji i kierunków powodujących zniesienie, zmniejszenie lub centralizacje bólu. Twórcą metody jest fizjoterapeuta Robin McKenzie pochodzący z Nowej Zelandii. Uznał on za główną przyczynę bólu kręgosłupa czynnik mechaniczny (przeciążenia statyczne i dynamiczne kręgosłupa). Podstawą leczenia jest stosowanie określonych środków mechanicznych. W terapii wykorzystuje się pozycjonowanie pacjentów oraz wykorzystanie przez niego odpowiedników dobrego ruchu leczniczego. U części pacjentów konieczne jest zastosowanie przez terapeutę specyficznych procedur manualnych.
Metoda McKenziego rozróżnia trzy zespoły bólowe kręgosłupa pochodzenia mechanicznego:
- zespół posturalny
- zespół dysfunkcyjny
- zespół strukturalny
Do każdego z tych zespołów są przewidziane odpowiednie programy leczenia.
Metoda McKenziego jest nieinwazyjną metodą diagnostyczną pozwalającą na szybką ocenę czy powstawanie bólu ma tło mechaniczne. Wiele dowodów wskazuje na to, że przyczyną większości zespołów bólowych kręgosłupa są np. w sytuacja długotrwałego, statycznego przeciążenia kręgosłupa pozycjami ekstremalnymi (długotrwała praca siedząca lub długa jazda samochodem), bądź nagłego przeciążenia kręgosłupa przy wykonaniu dynamicznego ruchu (dźwignięcie ciężkiego przedmiotu w pochyleniu). Przed podjęciem leczenia u pacjenta przeprowadzane jest badanie funkcjonalne, które polega w głównej mierze na wykonaniu testu powtarzanymi ruchami w odpowiednich kierunkach. Jeśli schorzenie ma charakter mechaniczny istnieje potencjalnie tylko jeden kierunek ruchu generujący poprawę. Pozostałe kierunki są mechanicznie obojętne a czasami mogą być wręcz szkodliwe. Topografia objawów w zespołach bólowych kręgosłupa może być bardzo zróżnicowana w zależności od odcinka kręgosłupa - może obejmować głowę, barki, ramie, dłonie, palce. Ból może promieniować do pośladka, biodra, uda, podudzia a nawet stopy.
W metodzie tej bardzo duży nacisk kładzie się na edukację i profilaktykę pacjenta, mającą na celu zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby !
Wskazania do zastosowania metody:
- ostre bóle kręgosłupa lędźwiowego lub szyjnego
- lumbago
- korzonki
- rwa kulszowa
- rwa barkowa
- bóle głowy
- bóle karku
- bóle barku
- dyskopatia
- zwyrodnienia kręgosłupa w okresie ostrym i przewlekłym
- zespoły przeciążeniowe kręgosłupa